Op de hoek Teilingerstraat/Agniesestraat in Rotterdam hebben 32 huurders hun woningen in zelfbeheer. Ze zijn geen eigenaar, maar ze zijn wel hun eigen huisbaas. Vanaf 1994 regelen de bewoners: de huur innen, reparaties, groot onderhoud, funderingsherstel en de selectie van nieuwkomers. Daartoe is de Bewonersvereniging Zelfbeheer Hoek Teilingerstraat opgericht.
De huizen aan de rand van het centrum zijn tussen de 110 en 125 jaar oud en staan nog in de originele staat op de Brandgrens van mei 1940. Ruim dertig jaar geleden kwam het complex in het bezit van de gemeente Rotterdam, die niet goed wist wat ze er mee aan moest. Een woningstichting kreeg het tijdelijke beheer en bedacht een plan voor sloop en nieuwbouw. De bewoners hebben zich daartegen verzet. Dit vond gehoor bij de gemeenteraad. Dankzij de motie Hemelsoet (CDA) werd een zelfbeheerovereenkomst gesloten tussen de gemeente en de bewoners. Vanaf dat moment deden en doen de bewoners alles zelf.
Dankzij zeer veel zelfwerkzaamheid, vrijwilligerswerk en zuinigheid zijn we er in geslaagd om de uitgewoonde, deels verkrotte woningen goed op te knappen. In 20 jaar slaagde we er in om genoeg te sparen om 2/3 van de fundering volledig te vernieuwen. Daardoor wisten we het complex ook voor de toekomst veilig te maken.
Begin 2018 kwam er een eind aan de rust op de hoek Teilingerstraat/Agniesestraat. De gemeente Rotterdam vroeg toestemming van de rechter om het zelfbeheer te beëindigen omdat men het complex wilde verkopen. Het nieuwe gemeentebeleid was geworden: alle vastgoed afstoten dat niet tot de kerntaak van de gemeente behoort. De rechter stopte het zelfbeheer, maar veroordeelde de gemeente tot het betalen van een schadevergoeding van € 560.000 aan de bewonersvereniging. Dat was precies het bedrag dat de bewoners op eigen kosten hadden uitgegeven aan de eerste helft van het funderingsherstel.
Eind 2020 vond men een koper voor het complex. Geen projectontwikkelaar of speculant, zoals de bewoners vreesden, maar een particuliere stichting die streeft naar het behoud van Rotterdams erfgoed. Deze filantropische stichting werd eind 2020 eigenaar en sloot een vruchtgebruikovereenkomst met de bewoners, die weer een grote mate van verantwoordelijkheid op zich nemen voor het beheer van het complex. De 32 betaalbare huurwoningen blijven dus behouden, minstens voor de komende dertig jaar.
Het zelfbeheer op de hoek Teilingerstraat/Agniesestraat heeft een geschiedenis van 25 jaar en vanaf 2021 weer een goede toekomst. Wellicht kan dit voorbeeld ook andere bewonersgroepen inspireren!